Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility

Publikacje

Here we present the publications written during this project and other valuable articles or chapters useful to develop one’1 knowledge on the issue of relations „science-religion”.

Nowa publikacja: Neuroscience of Religion. Integrating Brain, Mind and Beliefs 1080 1080 ECLAS

Nowa publikacja: Neuroscience of Religion. Integrating Brain, Mind and Beliefs

Nowa publikacja: Neuroscience of Religion. Integrating Brain, Mind and Beliefs

Z radością informujemy o wydaniu książki Neuroscience of Religion. Integrating Brain, Mind and Beliefs — wyjątkowej publikacji, która otwiera nowe perspektywy w dialogu między teologią, filozofią a naukami o mózgu. Książka stanowi owoc konferencji w Rijece (2024), realizowanej w ramach projektu Fundacji Johna Templetona, a jej redaktorami są prof. Saša Horvat oraz prof. Piotr Roszak.

Most między humanistyką a naukami ścisłymi

Współczesna nauka w coraz większym stopniu bada złożoność ludzkiej religijności – zarówno od strony doświadczenia, jak i neuronalnych podstaw. Niniejsza publikacja pokazuje, że neuronauka i badania nad religią nie muszą pozostawać w napięciu. Wręcz przeciwnie – wzajemnie się wzbogacają.

Książka oferuje przystępny i inspirujący materiał dla teologów, filozofów, neurobiologów, psychologów i badaczy religioznawstwa, którzy chcą lepiej zrozumieć, jak współczesne odkrycia naukowe wpływają na refleksję nad religią, duchowością i ludzkim poznaniem.

Czego dotyczy publikacja?

Autorzy – czołowi przedstawiciele neuronauki, kognitywistyki, psychologii oraz teologii – omawiają m.in.:

  • jak wyniki badań empirycznych współtworzą nowe spojrzenie na doświadczenia religijne,

  • w jaki sposób odkrycia neuronauk stawiają nowe wyzwania dla teologii i filozofii religii,

  • jak humanistyka może twórczo współpracować z naukami ścisłymi, korzystając z ich metod i danych,

  • w jaki sposób procesy mózgowe łączą się z wiedzą, przekonaniami i praktykami religijnymi.

To publikacja nie tylko naukowo rzetelna, lecz także otwierająca na nowe kierunki badań — pokazująca, że zrozumienie religii wymaga dziś interdyscyplinarnego podejścia.

Dlaczego warto po nią sięgnąć?

Książka jest idealnym punktem startowym dla wszystkich, którzy:

  • chcą zgłębić temat religijności w świetle najnowszych odkryć biologicznych i kognitywnych,

  • interesują się dialogiem między nauką a wiarą,

  • prowadzą badania z zakresu filozofii człowieka, antropologii czy teologii fundamentalnej,

  • poszukują rzetelnego wprowadzenia do neuronauki religii.

„Overcoming Reductionism and Crafting a New Synthesis…” (nowa książka P. Roszaka i S. Horvata) 827 1246 ECLAS

„Overcoming Reductionism and Crafting a New Synthesis…” (nowa książka P. Roszaka i S. Horvata)

W świecie, w którym nauka jest postrzegana jako katalizator niewiary i ateizmu, warto na nowo spojrzeć na złożoną relację między nauką a wiarą. Tego m.in. dot. nowa książka autorstwa ks. prof. Piotr Roszak i prof. dr hab. Sašy Horvata „”Overcoming Reductionism and Crafting a New Synthesis. Theodicy. Theodicy Confronting Pain and Suffering” (tłum. „Przezwyciężyć redukcjonizm i stworzyć nową syntezę. Teodycea wobec bólu i cierpienia” [Springer, 2024]) . Książka bada możliwości przezwyciężenia redukcjonizmu i wzywa do stworzenia nowej syntezy.

Info nt. publikacji

Nowy artykuł: Ból, życie i Bóg (…) 1920 1280 ECLAS

Nowy artykuł: Ból, życie i Bóg (…)

Pain, Life, and God: Theodicy Informed by Biology and Evolutionary Medicine.
(Ból, życie i Bóg: teodycea oparta na biologii i medycynie ewolucyjnej)
autor: Saša Horvat

Ból jest wszechobecnym zjawiskiem. Od początków myśli filozoficznej rozwinęło się pytanie o pochodzenie i naturę bólu. Rodzi to jednak pytanie, jak wszechmocny i moralnie doskonały Bóg może pozwolić na występowanie bólu i cierpienia na świecie. by lepiej zrozumieć te zjawiska, w niniejszym artykule analizowane są odkrycia biologii i medycyny ewolucyjnej. Opierając się na tych spostrzeżeniach, podejmuje się refleksję teologiczną i filozoficzną na temat relacji między bólem, człowiekiem i Bogiem.

Link do tekstu (j. ang.)

Nowy artykuł: Kogo należy winić za tonący okręg? 1920 1280 ECLAS

Nowy artykuł: Kogo należy winić za tonący okręg?

Who Is to Blame for the Sinking Ship? Aquinas on Divine Goodness, Evil and Freedom
(Kogo należy winić za tonący okręg? Akwinata o boskiej dobroci, złu i wolności)
autor: Piotr Roszak

W artykule przedstawiono podstawowe rysy teodycei Akwinaty, wskazując najpierw na pewne trudności dotyczące problemu zła – czy wręcz próby uwikłania Boga w zło – jakie pojawiły się w ślad za osiągnięciami naukowymi, zwłaszcza z zakresu biologii ewolucyjnej. W odpowiedzi na te wyzwania potrzebne jest odpowiednie spojrzenie na przyczynowość Boga, która ma charakter analogiczny i nie stanowi jednej z wielu przyczynowości na świecie. Właściwe zrozumienie relacji między Przyczyną Pierwszą a przyczynami wtórnymi rzuca nowe światło na debatę o odpowiedzialności Stwórcy za zło na świecie. Dla Akwinaty działanie Boga koncentruje się na dobru całości, dlatego pojęcie integralności lub prawości, które było już obecne w Raju, wyjaśnia przypadkową – a nie zamierzoną – obecność zła na świecie. Na tym tle artykuł wyjaśnia sposób reagowania Boga na zło w interpretacji Tomasza z Akwinu, który polega na zwyciężaniu zła większym dobrem, którego paradygmatem jest Wcielenie. Dla chrześcijanina jest to modelowy przykład tego, jak człowiek może zwyciężać zło, wzmacniając dobro i trwając w nim dzięki współpracy z łaską.

Link do artykułu (j. ang.)

Nowy artykuł: Wiedza i emocje Adama w raju 1920 1280 ECLAS

Nowy artykuł: Wiedza i emocje Adama w raju

The Knowledge and Emotions of Adam in Paradise: Imagining the Original Justice with Aquinas.
(Wiedza i emocje Adama w raju. Sprawiedliwość pierwotna według św. Tomasza z Akwinu)
autor: Piotr Roszak

Opis raju w teologii Akwinaty opiera się na pojęciu prawości („rectitudo”), które wskazuje na stan człowieka żyjącego w tzw. „pierwotnej sprawiedliwości” w sposób realistyczny, a nie tylko symboliczny. Ze względu na swoją czasowość i nieokreślony charakter raj reprezentuje czas, który zakładał konieczność ostatecznego zbawienia. Dlatego wiara Adama w raj była konieczna jako środek do osiągnięcia Nieba. Jego grzech zmienił sposób lub okoliczności, dzięki którym człowiek do niego dochodzi, ale nie sam cel. Akwinata przygląda się w tym kontekście relacji między porządkiem naturalnym i moralnym a doskonałością Adama przed upadkiem, która ma charakter względny (doskonałość na danym etapie rozwoju), a nie absolutny. W artykule przedstawiony zostanie opis drogi Adama do poznania Boga w raju (który nie był wizją uszczęśliwiającą) oraz charakter jego wiary przed upadkiem i jej związek z emocjami i cnotami. Odniesie się również do myśli Akwinaty, dlaczego „stare stworzenie” było w ogóle potrzebne, a więc dlaczego „nowe” nie zostało ustanowione od razu. Na koniec zostanie postawione pytanie o te aspekty tomistycznego opisu raju, które w odniesieniu do współczesnej nauki mogą być nadal atrakcyjne dla współczesnych teologów.

Link do artykułu (j. ang.)

Ustawienia zaawansowane

Na stronach internetowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika są stosowane pliki „cookies” zgodnie z Polityką prywatności. Stosowane przez nas ciasteczka służą wyłącznie do poprawienia funkcjonalności strony. Zbierane dane są przetwarzane w sposób zanonimizowany i służą do budowania analiz i statystyk, na podstawie których będziemy mogli dostosować sposób prezentowanych treści do ogólnych potrzeb użytkowników oraz podnosić ich jakość. W tym celu korzystamy z narzędzi Google Analytics i z wtyczek do social media. Poniżej możliwość włączenia/wyłączenia poszczególnych z nich.

włącz/wyłącz

Click to enable/disable Google Analytics tracking code.
Click to enable/disable Google Fonts.
Click to enable/disable video embeds.
Na stronach internetowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika są stosowane pliki „cookies” zgodnie z Polityką prywatności.